Samozatrudnienie (JDG) czy Etat?

Co się bardziej opłaca?

Z poniższego artykułu dowiesz się:

1. Czym jest samozatrudnienie?
2. Jaka jest różnica w zarobkach na etacie i działalności gospodarczej?
3. Jakie koszty zatrudnienia ponosi pracodawca, a jakie samozatrudniony?
4. Czy pracując w oparciu o samozatrudnienie można liczyć na urlop?
5. Samozatrudnienie a zwolnienie lekarskie?
6. Czy prowadząc jednoosobową działalność gospodarczą masz szansę na kredyt hipoteczny?
7. Jakie podatki oraz ZUS płaci się w przypadku jednoosobowej działalności gospodarczej.

Na końcu artykułu znajdziesz tabelę z porównaniem korzyści i wad samozatrudnienia i umowy o pracę.

Jakie formy zatrudnienia masz do wyboru?

Polskie prawodawstwo przewiduje kilka form i rodzajów zatrudnienia. W zależności od woli przedsiębiorcy ale także charakteru wykonywanej pracy stosunek pracy nawiązać można na podstawie umowy o pracę, umów cywilnoprawnych lub samozatrudnienia.

Umowa o pracę

Umowa o pracę – jest to najpopularniejszy sposób nawiązania stosunku o pracę między stronami. W ramach umowy o pracę pracownik zobowiązuje się do osobistego świadczenia pracy na rzecz pracodawcy w określonym czasie, miejscu oraz pod jego kierownictwem, natomiast pracodawca zobowiązuje się do zapłaty umówionego wynagrodzenia.

Okres zatrudnienia i okres wypowiedzenia

Umowa o pracę może być zawarta na okres próbny, czas określony (maksymalnie 3 umowy na 33 miesiące łącznie) lub czas nieokreślony.

Okres wypowiedzenia umowy o pracę jest zależny od okresu zatrudnienia – do 6 miesięcy wynosi 2 tygodnie, od 6 miesięcy do 3 lat wynosi 1 miesiąc, powyżej 3 lat wynosi 3 miesiące. Jest on niezależny od tego czy umowa została zawarta na czas określony czy nieokreślony.

Wynagrodzenie minimalne

Zgodnie z wymogami zawartymi w kodeksie pracy pracownik ma zagwarantowane wynagrodzenie minimalne. Od 1 stycznia 2023 do 30 czerwca 2023 minimalne wynagrodzenie wynosiło 3490 zł brutto, od 1 lipca 2023 do 31 grudnia 2023 wynosi ono 3600 zł brutto. Od 1 stycznia 2024 do 30 czerwca zgodnie z decyzją Rady Ministrów z 13 czerwca 2023 wynosić będzie 4242 zł brutto, a od 1 lipca do 31 grudnia 4300 zł brutto.

ZUS i PIT w umowie o pracę

Od wynagrodzenia wypłacanego pracownikowi zarówno sam pracownik jak i pracodawca odprowadzają składki ZUS oraz podatek dochodowy. Składki na ubezpieczenie społeczne kształtują się następująco:

1. Ubezpieczenie emerytalne – 19,52% (9,76% pracownik i 9,76% pracodawca)
2. Ubezpieczenie rentowe – 8% (1,5% pracownik i 6,5% pracodawca)
3. Ubezpieczenie chorobowe – 2,45% (tylko pracownik)
4. Ubezpieczenie wypadkowe – 1,67% (tylko pracodawca)

Dodatkowo od wynagrodzenia pobierany jest podatek dochodowy, w zależności od wysokości dochodów wynosi on 12% (do 120 000zł rocznie) lub 32% (dla kwoty powyżej 120 000 zł rocznie). Podatek dochodowy można pomniejszać korzystając z szeregu ulg i odliczeń.

Koszty pracodawcy

Być może pozornie dla zatrudnionego nie ma znaczenia ile tak naprawdę musi płacić pracodawca za jego wynagrodzenie, jednak warto mieć świadomość tego jak duża różnica dzieli to co otrzymuje się „na rękę” od całkowitego kosztu zatrudnienia.

Kwota netto stanowi około 70% wynagrodzenia brutto, wynagrodzenie brutto natomiast stanowi 83% wszystkich kosztów pracodawcy. Dla ułatwienia posłużmy się przykładem:

Wynagrodzenie netto – 5000 zł

Koszty pracownika:
ubezpieczenie emerytalne – 668,57 zł
ubezpieczenie rentowe – 102,75 zł
ubezpieczenie chorobowe – 167,83 zł
ubezpieczenie zdrowotne – 531,99 zł
zaliczka na PIT – 379,00 zł
Kwota brutto – 6 850,14 zł

Koszty pracodawcy:

ubezpieczenie emerytalne – 668,57 zł
ubezpieczenie rentowe – 445,26 zł
ubezpieczenie wypadkowe – 114,40 zł
Fundusz Pracy – 167,83 zł
FGŚP – 6,85 zł
Koszt pracodawcy – 8253,05 zł

Oznacza to, że pracownik otrzymuje około 60% tego, co łącznie musi zapłacić pracodawca.

Umowy Cywilnoprawne

Podstawową różnicą pomiędzy umowami cywilnoprawnymi, a umową o pracę, jest fakt braku podporządkowania wykonawcy powierzającemu pracę. W przeciwieństwie do umowy o pracę osoba zatrudniona na podstawie umowy cywilnoprawnej nie może pracować w godzinach i miejscu ściśle wyznaczonych przez pracodawcę i podlegać przełożonym, tak jak inni pracownicy.

Co musi zawierać umowa cywilnoprawna?

Umowa Cywilnoprawna może być odpłatna lub nieodpłatna, powinna zostać zawarta w formie pisemnej, zawarte w niej powinny być informacje o rodzaju umowy, dacie rozpoczęcia i zakończenia, charakterystyce pracy, wysokości wynagrodzenia oraz informację, czy zleceniobiorca będzie korzystał z praw autorskich, przy których zastosowane są 50% koszty uzyskania przychodu.

Podstawowe różnice między umowami cywilnoprawnymi oraz umową o pracę

1. Pracę może świadczyć zarówno osoba fizyczna jak i podmiot gospodarczy,
2. Nie jest objęta wymogami płacy minimalnej,
3. Płatność wynagrodzenia odbywa się po wykonaniu pracy,
4. Ilość kolejnych umów jest dowolna,
5. Zleceniobiorca nie jest podporządkowany pracodawcy,
6. Brak urlopu, odpraw, zwolnienia chorobowego lub okresu wypowiedzenia,
7. W niektórych przypadkach – np. Studenci – brak obowiązku oskładkowania umowy zlecenia składkami ZUS.

Rodzaje umów cywilnoprawnych

Głównymi rodzajami umów cywilnoprawnych są Umowa o Dzieło oraz Umowa Zlecenie.

Umowa o Dzieło dotyczy jednorazowego wykonania dzieła, będącego osiągnięciem określonego z góry rezultatu. Charakteryzuje się tym, że wykonawca odpowiada tylko za końcowy rezultat, wykonawca nie ma prawa do urlopu wypoczynkowego, macierzyńskiego lub wychowawczego.

W przypadku, gdy umowa o dzieło zawierana jest z obecnym pracodawcą, składki naliczane i odprowadzane są tak samo jak w przypadku umowy o pracę. Jeżeli wykonawca stwierdzi oszustwa ze strony pracodawcy, może skarżyć go na drodze cywilnej, nie w sądzie pracy. W przypadku umowy o dzieło, poza przypadkiem zawierania jej z własnym pracodawcą, nie odprowadza się żadnych składek na ubezpieczenia społeczne czy zdrowotne.

Umowa Zlecenie jest zawieraną na czas określony formą współpracy określającą produkt czy usługę, którą zleceniobiorca musi wykonać w tym czasie. Wykonawca ma prawo do ubezpieczeń emerytalnych, chorobowych, rentowych, wypadkowych oraz zdrowotnych. Nie ma za to prawa do urlopu wypoczynkowego, macierzyńskiego czy wychowawczego oraz do zasiłku opiekuńczego. Podobnie także jak w przypadku umowy o dzieło, swoich praw może dochodzić tylko na drodze cywilnej. Zleceniodawca w tym wypadku finansuje tylko połowę kosztów ponoszonych przez zleceniobiorcę na składkę rentową i emerytalną, a jeżeli zleceniobiorcą jest uczeń lub student do 26. roku życia to pracodawca nie musi opłacać składek na ubezpieczenia społeczne.

Samozatrudnienie

Samozatrudnienie polega na tym, że osoba fizyczna podejmuje działalność gospodarczą na własny rachunek i odpowiedzialność. Tym samym samozatrudnienie oznacza, że stajemy się niejako zewnętrzną firmą świadczącą outsourcing usług. W ramach prowadzonej działalności gospodarczej, przedsiębiorca nie musi wykonywać pracy w określonym czasie, miejscu oraz pod kierownictwem pracodawcy.

Prowadzenie własnej działalności gospodarczej daje wiele korzyści jak i ogranicza pewne prawa w stosunku do umowy o pracę.

Zalety samozatrudnienia

Wśród zalet samozatrudnienia można przede wszystkim wymienić:

1. Wyższe zarobki i niższe koszty pracodawcy – ponieważ pracodawca nie ponosi np. kosztów ubezpieczeń społecznych, może zaproponować pracownikowi wyższe wynagrodzenie. W zależności od charakteru pracy, osoba prowadząca działalność gospodarczą może także zastosować stawki podatku dochodowego niższe niż w przypadku umowy o pracę.
2. Większe możliwości, które dotyczą zarówno samostanowienia o czasie i miejscu pracy, może współpracować z wieloma firmami, co daje także większe możliwości zarobku i dywersyfikację źródeł przychodu,
3. Możliwość realizacji swoich wizji i pomysłów,
4. Korzyści podatkowe:a) Odliczenie kosztów uzyskania przychodu – samozatrudnienie pozwala na uwzględnienie w kosztach działalności gospodarczej wydatków związanych z realizacją świadczonych usług. Są to np. koszty związane z dojazdami, paliwem, telefonem, komputerem czy szkoleniami.b) Możliwość zastosowania dogodnej formy opodatkowania, ponieważ w ramach działalności gospodarczej samozatrudniony może prowadzić rozliczenia według skali podatkowej – 17% i 32%, w oparciu o podatek liniowy w wysokości 19% co jest ciekawą alternatywą zwłaszcza dla osób wchodzących w drugi próg podatkowy. Jeżeli podatek liniowy wydaje się zbyt wysoki, to własny biznes daje możliwość zastosowania ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych w wysokości 2%, 3%, 5,5%, 8,5%, 10%, 12%, 12,5%, 14%, 15% lub 17% w zależności od typu wykonywanej działalności gospodarczej.
5. Niższe składki na ubezpieczenia społeczne – tzw. Mały ZUS Plus lub Ulga na start, która daje możliwość zredukowania składki na ubezpieczenie społeczne przez 6 miesięcy lub obniżenie składki ZUS przez 24 miesiące – oznacza to, że po spełnieniu określonych wymagań przedsiębiorcy mogą korzystać z preferencyjnych stawek ZUS.
6. Działalność gospodarcza daje możliwość korzystania z dotacji, kredytów czy leasingów przeznaczonych dla przedsiębiorców.

Ryzyko w działalności gospodarczej

Samozatrudnienie wiąże się z ponoszeniem ryzyka gospodarczego związanego z koniecznością samodzielności. W przeciwieństwie do pracy w oparciu o umowę o pracę, prowadzenie działalności gospodarczej wprowadza u samozatrudnionego konieczność prowadzenia księgowości, samodzielnego opłacania podatków i ZUS oraz składania sprawozdań w określonych terminach.

Szczęśliwie w przypadku prowadzenia działalności gospodarczej, każdy z przedsiębiorców może korzystać z obsługi biura rachunkowego, które może wykonywać wszystkie wymienione wyżej czynności.

O ile samozatrudnienie daje możliwość wykorzystania zasiłku chorobowego w przypadku czasowej niezdolności do pracy, o tyle wysokość tego świadczenia nie ma związku z osiąganymi wcześniej przychodami przedsiębiorcy. W przypadku chęci skorzystania z urlopu wypoczynkowego samozatrudnienie daje możliwość skorzystania z niego w dowolnym momencie ponieważ prowadzenie działalności gospodarczej powoduje, że sami decydujemy o czasie swojej pracy.

Nasze biuro wierzy, że Twoja działalność gospodarcza jest najważniejsza i to na jej rozwój powinna być kierowana cała Twoja uwaga. Jeżeli chcesz, żeby Twoją księgowością zajęli się profesjonaliści zostaw swój adres e-mail i numer telefonu, a my skontaktujemy się z Tobą tak szybko jak to możliwe. Podczas tej krótkiej rozmowy możemy bezpłatnie pomóc Ci założyć własną działalność gospodarczą online, opowiemy o możliwościach skorzystania z preferencji ZUS oraz pomożemy Ci w wyborze formy opodatkowania.

Możesz także do nas zadzwonić na numer: